

სპექტაკლის ერთგვარი ხერხემალია ანუკი ბუბუტეიშვილი. მან საოცარი ძალისხმევით, დიდი შრომითა და მონდომებით შექმნა ძლიერი, სასოწარკვეთილი, მიტოვებული, მებრძოლი ქალის სახე, რომელსაც საკუთარი დარდი თავიდან ფეხებამდე მწუხარებაში ძირავს. თუმცა, მიუხედავად ამისა, იასონს თავს არასდროს დაუხრის. მსახიობი კარგად
რეალიზდება რეჟისორის ჩანაფიქრიდან და თუ შეგვიძლია ვისაუბროთ კრეონის, კრეუსასა თუ სხვა პერსონაჟების კულმინაციაზე, ის ერთადერთია მათ შორის, რომელსაც მთელი სპექტაკლი მუდმივად ტონუსში აჰყავს.

სპექტაკლის ერთგვარი ხერხემალია ანუკი ბუბუტეიშვილი. მან საოცარი ძალისხმევით, დიდი შრომითა და მონდომებით შექმნა ძლიერი, სასოწარკვეთილი, მიტოვებული, მებრძოლი ქალის სახე, რომელსაც საკუთარი დარდი თავიდან ფეხებამდე მწუხარებაში ძირავს. თუმცა, მიუხედავად ამისა, იასონს თავს არასდროს დაუხრის. მსახიობი კარგად
რეალიზდება რეჟისორის ჩანაფიქრიდან და თუ შეგვიძლია ვისაუბროთ კრეონის, კრეუსასა თუ სხვა პერსონაჟების კულმინაციაზე, ის ერთადერთია მათ შორის, რომელსაც მთელი სპექტაკლი მუდმივად ტონუსში აჰყავს.

ერთმანეთის მიყოლებით, საქართველოს შოთა რუსთაველის თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტში, დრამის სარეჟისორო სპეციალობის სტუდენტებმა (ჯგუფის ხელმძღვანელი ანდრო ენუქიძე, პედაგოგი ლაშა შეროზია) თავიანთი ნამუშევრები უჩვენეს ფართო აუდიტორიას. ნანა ჯავახიშვილმა ახმეტელის აუდიტორიაში ტენესი უილიამსის „განწირულია დასანგრევად“ საკუთარი ინტერპრეტაცია წარმოგვიდგინა. აღნიშნული პიესა, უკვე მეორედ დაიდგა ქართულ თეატრში (პირველი და დგმა დავით საყვარელიძეს ეკუთვნის).

კოკო როინიშვილის, რატი ლაბაძის და შემოქმედებითი კოლექტივის მიერ შექმნილი სპექტაკლი კაცობრიობის ისტორიაში, წარსულსა და თუ აწმყოში, არსებულ საჭირბოროტო საკითხებსა და პრობლემებზე დაგაფიქრებს და მაყურებელს არჩევანის საშუალებას აძლევს განსაზღვროს - ვინ იყო უცნობი? და, ასევე ღიად ტოვებს კითხვას - რას ირჩევს ადამიანი, მოქალაქე? - მორჩილად შეეგუოს ყოველგვარ ბოროტებას, თუ, წინ აღუდგეს და იბრძოლო ჭეშმარიტების შემეცნებისთვის, ადამიანური ღირსების აღდგენისთვის, სიკეთის გამარჯვებისთვის, კაცობრიობის მომავლისთვის.

1937 წელი, „სტალინური რეპრესიების,“პერიოდი, რომელსაც მრავალი ადამიანი შეეწირა, ჩვენს მეხსიერებაში სამუდამოდ ჩაიბეჭდა, როგორც საქართველოს ისტორიის ერთ-ერთი ყველაზე ტრაგიკული ფურცელი. რეჟიმი, არავის ინდობდა და თავისი სისასტიკით, საზოგადოების ყველა ფენაზე ახდენდა გავლენას. განსაკუთრებით ერჩოდნენ ცნობილი ადამიანებს- მწერლებს, მხატვრებს, თეატრალური მოღვაწეებს. „ურჩობით“ გამორჩეულ ხელოვანებს.

ქეთი ცხაკაიას გმირი-ანტონია, ლაშა შეროზიას სპექტაკლში (დარიო ფოს პიესის ინსცენირება) - „არ გვიხდით?! არ გადავიხდით!“ – შემოთავაზებული პარტიტურის ერთგვარი მოდულაციური ღერძია, რომელიც მთელი წარმოდგენის მანძილზე სცენაზე დგას და არცერთი წამით არ აგდებს ვერბალურ და ფიზიკურ რიტმს, ინდივიდუალური ხელწერით ჰაეროვნ ად ჟონგლიორობს თავისი გმირის მანიპულაციურ ლაბირინთში.

რეჟისორი სოსო ნემსაძე ხაზგასმით წარმოაჩენს თუ რა შეუძლია კოლექტიურ ძალას. მიუხედავად იმისა, რომ პიესა დაიწერა 1982 წელს, მუშათა უფლებების შესწავლა და სისტემურ გამოწვევებთან ბრძოლა დღესაც აქტუალური რჩება. სოსო ნემსაძე სპექტაკლში აქცენტს აკეთებს კოლექტიურ სოლიდარობაზე და ქალების ერთიან ძალაზე, როგორც სოციალური წინააღმდეგობის ძირითად ბერკეტზე.

„გამნათებელი“ - ასე ჰქვია სპექტაკლს, რომელიც რეჟისორმა კოტე აბაშიძემ დრამატურგ ნინია სადღობელაშვილის ლიტერატურული პირველწყაროს საფუძველზე განახორციელა. სპექტაკლის პრემიერას მაყურებელი მიმდინარე თვის განმავლობაში იხილავს. შემთხვევითი არ არის რომ ქართული მწერლობა და თეატრი, ზოგადად ქართული კულტურა აფხაზეთს და მის თემას რომ თავისი ინტერესთა უპირველეს საგნად წარმოაჩენს. ეს გასაკვირი სულაც არაა. უბრალოდ, აღფრთოვანებას იწვე ვს მეთოდი და სამეტყველო საშუალების ორიგინალობა.

ფოთის თეატრმა მორიგი პრემიერა „პატარა ცახესი, ცინობერად წოდებული“ შესთავაზა მაყურებელს, რომელიც თეატრის ხელმძღვანელმა, რეჟისორმა საბა ასლამაზიშვილმა ერნესტ თეოდორ ამადეუს ჰოფმანის მოთხრობის მიხედვით დადგა. თუ არ ვცდები, ეს დადგმა პირველი მცდელობაა ცნობილი გერმანელი ავტორის ამ კონკრეტული მოთხრობის ქართულ სცენაზე ადაპტირების. ზღაპარი დიდებისთვის ფანტასტიკური სატირაა, რომელიც გერმანული რომანტიზმის მნიშვნელოვან ქმნილებას წარმ ოადგენს. სატირული ელემენტები რეჟისორმა კიდე უფრო გაამძაფრა და სპექტაკლი გროტესკის ჟანრში დადგა.

თეატრი სახელოსნო 42-ში პრემიერა 2025 წლის მარტის ბოლოს შედგა. გოგოლის „ცხვირი“ ლევან წულაძემ მეორედ გაასცენურა. პირველად თავის თანამოაზრეებთან ერთად დაარსებულ - თეატრალურ სარდაფში რუსთაველზე დადგა, მეორედ კი, ისევ თავისსავე შექმნილ - თეატრი სახელოსნო 42-ში. საინტერესოა, რატომ მიუბრუნდა რეჟისორი გოგოლის ამ მართლაც გენიალურ მოთხრობას მეორეჯერ.

თურმე რამდენი რამ გვქონია დასამალი, რამდენ რამეს ვხლართავთ ჩვენთვის ახლობელი ადამიანების უკან, მერე კი ამ ყველაფერს ვმალავთ და სხვათა დასანახად ვხარობთ. ვიღიმით, ვფუთავთ ჩვენს პრობლემებს, ამას კი ერთადერთი ახსნა აქვს, სხვებს „გულს ვუხეთქავთ“ ჩვენი „ვითომ“ კარგად ყოფნით. და ბოლო ს, როცა ვინმესთან გულწრფელი საუბარი გვსურს, ირგვლივ ადამიანი აღარ გვრჩება, რადგან იმდენი ტყუილი გვაქვს ნათქვამი, იმდენჯერ დაგვიდია სხვებისთვის ფეხი, რომ აბა ვის მოუნდება ჩვენი მოსმენა.

სამეფო უბნის თეატრი ბობოლა ავტორიტეტით დაიკვეხნის მაყურებლებში, რამეთუ მუდმივად გამოირჩევა სრული ანშლაგითა და სანახაობის მიწურულს მხურვალე ოვაციებით. ამ სპექტაკლის ნახვამდე კარგის მეტი არაფერი მსმენია, თუმცა წარმოდგენის დასასრულს, ვაგლახათ ღვთისა, ჩემი გაწბილება ცას სწვდებოდა. ვფიქრობ, ხარატიშვ ილის ამბის დრამატურგიული ქარგა ჩვენი საზოგადოებისთვის საჭირო საკითხებს ეხმიანება, თუმცაღა ჩემთვის მეტნაკლებად საინტერესო გახდა სპექტაკლი ზემოაღნიშნული მიზეზებიდან გამომდინარე.

სამთვიანი პროტესტის შემდეგ, პროტესტის მონაწილე თეატრები შემოქმედებით ცხოვრებას უბრუნდებიან. (პროტესტი სხვა ფორმით გრძელდება). ზოგი დასი რეპერტუარიდან იმ სპექტაკლებს წარმოადგენს, რომლებიც საქართველოში (და არა მხოლოდ) მიმდინარე პროცესებსა და დღევანდელობის პრობლემებს „ეპასუხება“. ზოგი დღევანდელობას ახალი დადგმებით ეხმიანება და თანადროული გზ ავნილებით მიმართავს საზოგადოებას, რომელიც თეატრისგან სწორედ „ასეთ მიწვევებს“, პრობლემებზე „ასეთ“ დიალოგს, საუბარსა და განსჯებს ელოდება.

სპექტაკლის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტია კანცონები, რომლებშიც იგულისხმება მოქმედების შეფასება - კომენტირება, რასაც ხუთი სტუდენტისგან შემდგარი ქორო (ნინუცა ცაგარეიშვილი, ელენე ჭავჭავაძე, ნინი მაჭავარიანი, გიორგი სირბილაძე და დაჩი მუჯირიშვილი) ასრულებს. ქოროს წარმომადგენლები ექსპოზიციონერებიც არიან, რომელთა შესრულებაში პიესაში არსებული კანცონა და პროლოგი კომპაქტურადაა შერწყმული. მსახიობების წარდგენით კი ისინი „მეოთხე კედელს“ ამსხვრევენ, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ შემოქმედებითი ჯგუფის მიზანია მაყურებელთან ილუზორულობისგან დაცლილი კომუნიკაციის ჩამოყალიბება.

რეჟისორი ცდილობს მაყურებელს სწორედ ის სანახაობა შესთავაზოს, რომელზეც ბევრი ფიქრის გარეშე იმის კვალობაზე, რომ მათ ბევრი იცინეს კმაყოფილნი და შესაძლოა აღფრთოვანებულნიც კი დარჩნენ, რაც იგრძნობოდა სპექტაკლის ბოლოს ოვაციებით. მსახიობების მაყურებლებთან ინტეგრაცია უკვე დრო მოჭმული ხერხია და ამაში გასაოცარი და აღსაფრთოვანებელი არაფერია, მეტიც ჩემთვის უკვე შემაწუხებელიც კი გახდა.

სენაკის აკაკი ხორავას სახ. პროფესიულ დრამატული თეატრის ახალი წარმოდგენის პრემიერა ჯერ კიდევ გასული წლის ბოლოს გაიმართა, თუმცა ფართო მაყურებელმა იგი სულ ახლახანს იხილა. ამას წინ უძღვოდა თეატრის ლევილში მოგზაურობა და იქ შექმნილი პროდუქტის აქაური პრემიერა, რამაც თავისთავად ახალი სპექტაკლის ჩვენება ოდნავ გადაწია.

ტარიელ კუბლაშვილი (რეჟისორის ასისტენტი თაკო ლეკიშვილი, ტექნიკური რეჟისორი ირინა მეტონიძე) მოგვითხრობს ადამიანურ სიხარბესა და ორგულობაზე, რელიგიური ინსტიტუციის ფარისევლობასა და თვალთმაქცობაზე, მოჩვენებით მორალისტებზე და ფსევდო მორალისტობაზე და რაც მთავარია, გონიერების ძალის უპირატესობაზე. დასცინის სიყალბესა დ პათეტიკურობას. ამავდროულად, ახალბედა რეჟისორი ახდენს „თამაშის ხელოვნების“ ირონიზებას, დასცინის თანამედროვე ქართულ თეატრში, სამსახიობო ხელოვნებაში გაბატონებულ სტილს.

მაყურებელიც იქვე, მათ გვერდით, სცენაზე ზის, პარტერისკენ პირით და ყველაფერს კარგად, ცხადად და ახლო ხედში ხედავს, ცოცხლად შეიგრძნობს. იქვეა, კარლსა და ჰელვერთან ერთად და მათთანაც, რომლებიც სადღაც გარეთ დათარეშობენ, არბევენ, რომლების ჯერ მხოლოდ ხმები ისმის და მათი არსებობა მაყურებელში არსებული ცოდნისა და გამოცდილების გაცოცხლებას იწვევს.

საქართველოს შოთა რუსთაველის თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის აფიშაზე, „მანდრაგორა“ ერთ მოქმედებად, გამოჩნდა, რომელიც დრამის ფაკულტეტის, თეატრის რეჟისურის სპეციალობის III კურსის სტუდენტის, ტარიელ კუბლაშვილის საკურსო ნაშრომია. რეჟისორის ასისტენტი თაკო ლეკიშვილი, მხატვარი ნუცა კერესელიძე, ქორეოგრაფი ნანა ბიბილაშვილი ხოლო ტექნიკური რეჟისორი ირინა მეტონიძე გახლავთ. როგორც პროგრამაში ვკითხულობთ, ჯგუფის ხელმძღვანელი, ასოცირებული პროფესორი ანდრო ენუქიძეა.

თეატრი სადადგმოდ მიმართავს ისეთ დრამატურგიას, სადაც არსებული პრობლემატური საკითხები აქტუალურია იქნება და გამოირჩევა მაღალი მხატვრული ხარისხით, რომელიც იდეურ-თემატური თვალსაზრისით პირდაპირ ეხმიანება ჩვენს თანამედროვეობას, რაც ინტერესს მოკლებული არ არის. რეჟისორის ცოლი - ასე ქცია სპექტაკლს, რომელიც ,,თოჯინების სახლის“ დამფუძნებელმა და სამხატვრო ხელმძღვანელმა ნიკოლოზ ს აბაშვილი თამარ წულუკიძის ცხოვრებისა და შემოქმედებითი ბიოგრაფიის ამსახველ დოკუმენტურ მასალაზე დაყრდნობით განახორციელა.

თითქმის ოთხი თვის წინათ, სამეფო უბნის თეატრი, სრული შემდგენლობით, ზოგიერთ სხვა თეატრის ზოგიერთ წარმომადგენელთან ერთად, ქვეყანაში მიმდინარე მშვიდობიან აქციებს, მარშებს, მიტინგებს შეუერთდა და „თავისუფლების, დამოუკიდებლობის სადარაჯოზე“ დადგა; შემდეგ ამ პროცესებს მიყოლებული სხვა პროცესების - დარბევების, დაპატიმრებების, ჯარიმების წინააღმდეგ მიმართულ პროტესტშიც აქტიურად ჩაება.

სპექტაკლი „აჯანყებული ვაგონი“, რომლის პრემიერაც სენაკის აკაკი ხორავას სახელობის და ზესტაფონის უშანგი ჩხეიძის სახელობის პროფესიულ დრამატულ თეატრებში გაიმართა რიგით მეორე წარმოდგენაა ზუგდიდის შალვა დადიანის სახელობის პროფესიული თეატრის სპექტაკლ „სამშობლოს“ მერე, რომლებიც საფრანგეთში, ლევილში მომზადდა და აქაურმა ქართველმა მაყურებელმა იხილა. კულტურის სამინისტროს ლევილის აღდგენის პროექტზე ბევრი დაიწერა, ამიტომ მხოლოდ იმას დავუმატებ, რომ საქართველოს რამდენიმე თეატრი გასული წლის შემოდგომაზე ეწვია ქართველი ემიგრანტების საკუთრებაში მყოფ ადგილს და იქ რამდენიმე სპექტაკლი მომზადდა.

მარტინ მაკდონას „ლინეინის სილამაზის დედოფალი“ მისი პირველი და ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პიესაა, რომელმაც მსოფლიოს მასშტაბით მრავალი ინტერპრეტაცია განიცადა და დღემდე არ კარგავს აქტუალურობას. ქალაქის თეატრში, რეჟისორი დავით თარბას მიერ დადგმ ული „ლინეინის სილამაზის დედოფალმა“, მისმა მძიმე ისტორიამ და პერსონაჟებმა რთულია გულგრილი დატოვოს მაყურებელი. სპექტაკლი აღსავსეა სევდით, ღრმა ემოციებით, რთული სოციალური მდგომარეობით.

მოზარდ მაყურებელთა თეატრის მცირე სცენაზე თეატრისა და კინოს უნივერსიტეტის მესამე კურსის დრამის ფაკულტეტის სამსახიობო მიმართულების სტუდენტებს შეუძლიათ ცივი, გამაგრილებელი, ვნებით აღსავსე გასპაჩოს რეცეპტის შემოთავაზება პაოლო ჯენოვეზეს „იდეალური უცნობების“ წარმოდგენით, რეცეპტის ავტორი კი, რეჟისორი გიორგი სულთანიშვილია, რომელმაც, ორიგინალ ურ სათაურს სიტყვა „იდეალური“ მოაშორა და მხოლოდ „უცნობები“ დატოვა.

უნდობლობა, არაკომუნიკაბელობა, საკუთარ თავში ჩაკეტილობა სიმართლის მალვას იწვევს. ან პირიქით. სიცრუე (თუნდაც დაფარული) იწვევს გაუცხოებას, ურთიერთობების დაშლას ყველაზე ახლობელ ადამიანებს შორისაც. ოჯახებში, მეგობრებში, ახლობლებში, სხვადასხვა საფუძველზე და მიზეზით. შემდეგ, როდესაც ყველაფერი მჟღავნდება, ცხადი ხდება, რომ რაღაც კარგად არაა „ამ სამეფოში“, მის „სიმყარეს“ მხოლოდ ტყუილი ამაგრებს და ადრე თუ გვიან, დაშლისთვისაა განწირული.

ფრენკ მაკგინესის პიესას „ფაბრიკის გოგოები“ (Factory Girls, 1982) კრიტიკოსები ფემინისტურ პიესად მიიჩნევენ. სოციალურ დრამაში წამოჭრილია ქალთა თანასწორობის, ემანსიპაციის, შრომითი უფლებების, სოლიდარობის პრობლემები. თუმცა, შთაბეჭდილება დამრჩა, რო მ სოსო ნემსაძე აქცენტს ქალთა თანასწორი უფლებისთვის დაცვის თემის გარდა, ზოგადად თავისუფლებისთვის ბრძოლის იდეაზე აკეთებს. ფემინისტური მოტივები რეჟისორისთვის მეორე ხარისხოვანია. სამაგიეროდ, მისთვის მნიშვნელოვანია საუბარი შრომით უფლებებზე.

სპექტაკლი, თანამედროვე ცხოვრების ყველაზე მნიშვნელოვან პრობლემას - ადამიანთა შორის ურთიერთობებს ეხება. მათი კავშირები სცენაზე სხვადასხვაგვარად (დედა-შვილი, მამა-შვილი, ცოლ-ქმარი, მეგობრები და ა.შ) არის წარმოდგენილი. უნდობლობა, ღალატი, ტყუილი თუ გულგრილი დამოკიდებულება ერთმანეთის მიმართ, ადამიანში სასოწარკვეთილებასა და გარდაუვალ გათიშულობას იწვევს.

ზესტაფონის უშანგი ჩხეიძის და სენაკის აკაკი ხორავას სახელობის პროფესიული სახელმწიფო დრამატული თეატრების სამხატვრო ხელმძღვანელებმა ვატო ჯუღელმა და ვახტანგ ნიკოლავამ, ვალერი ოთხოზორიას პიესის „აჯანყებულთა ვაგონი“ მიხედვით ერთობლივი სპექტაკლი დადგეს - დოკუმენტური დრამა ორ მოქმედებად, სადაც პირველი მოქმედებაში ზესტაფონის თეატრის მსახიობები, ხოლო მეორე მოქმედებაში, სენაკის თეატრის მსახიობები მონაწილეობდნენ.

ვალერი ოთხოზორიას დოკუმენტური დრამა „აჯანყებულთა ვაგონი“ ორ მოქმედებად ზესტაფონისა და სენაკის დრამატული თეატრების ერთობლივი ნამუშევარია. უფრო სწორად, პირველი ნაწილი ვატო ჯუღელმა ზესტაფონის თეატრის მსახიობების მონაწილეობით დადგა, მეორე ვახტანგ ნიკოლავამ, სენაკის თეატრის მსახიობებთან ერთად. ორ ნაწილიანი (ჩემი აზრით, არა ორ მოქმედებიანი) წარმოდგენა ორი დამოუკიდებელი სპექტაკლია ერთ ამბავზე, ამიტომაც ერთ კონტექსტში მათი განხილვა არ ღირს, მით უმეტეს, ორივე ნაწილი ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებულია სტილისტიკის, მსახიობთა შესრულების მანერისა და რეჟისურული გადაწყვეტის თვალსაზრისით. ეს არც არ არის გასაკვირი, რადგან მასზე სხვადასხვა რეჟისორი მუშაობდა.

საბა ასლამაზიშვილის „მსხვერპლი“ ჩაკეტილი და გონებრივ, მენტალურ სიბნელეში ჩაძირული საზოგადოების ცხოვრების რამდენიმე ეპიზოდია. საზოგადოების იმ ნაწილის, რომელიც ძალადობას კი არ უპირისპირდება, პირიქით, დუმილითა და უმოქმედობით, ხელს უწყობს მის არსებობას. საზოგადოების, რომლის თვალსაწიერიც ისევე შეზღუდულია, როგორც მისი საცხოვრებელი სცენური ტერიტორია - დაცარიელებული, ცივი და მკაცრი ნახევრადჩაბნელებული სივრცე - გიორგი უსტიაშვილი ს სცენოგრაფიაში.

რეჟისორმა სულ ოდნავ შეცვალა სცენარის პირვანდელი ვერსია და ტექსტში მცირე კორექტივები შეიტანა. იმ საღამოს, როდესაც მთვარის სრული დაბნელება უნდა მოხდეს, 7 უახლოესი მეგობარი როკოს და ევას სახლში იკრიბება. მთვარის დაბნელება დრამატურგიულ ტექსტში ჩადებული ერთგვარი მეტაფორაა - „უცნობების“ პერსონაჟების მსგავსად, ამ ასტრონომიული მოვლენის დროს მთვარეც ხომ იმალება, რამდენიმე საათით დედამიწის ჩრდილს თავს აფარებს და ფერს იცვლის.

ოცდამეერთე საუკუენში მობილური ტელეფონები თანამედროვე ადამიანის „შინაგანი სამყარო“ გახდა. ისინი შეიცავენ საიდუმლოებებს, ფარულ ურთიერთობებსა და იმ მხარეებს, რომლებსაც სხვებს არ ვაჩვენებთ. პერსონაჟები, რომლებიც დასაწყისში იდეალური წყვილები ჩანან, რეალურად სავსე არიან ტყუილებითა და გაურკვევლობით. სპექტაკლის სიუჟეტი სვამს მთავარ კითხვას: ნამდვილად ვიცნ ობთ ჩვენს საყვარელ ადამიანებს? ნამდვილად გვიყვარს ისინი რეალურად როგორებიც არიან?

რუსთავის გიგა ლორთქიფანიძის სახელობის დრამატულ თეატრში, „დარისპანის გასაჭირის“ პრემიერაზე, მიბრძანებულ მაყურებელს დარბაზში თეთრი პოდიუმი ხვდება, რომელიც სცენას უკავშირდება. შესაბამისად, ფარდა გახსნილია და დარბაზში შესვლისთანავე ვხედავთ მონუმენტურ დეკორაციას, სცენის სამი მხრიდან სოფიტებამდე აწვდილ თეთრ ყრუ კედლებს (რომელიც ბოლომდე მეგონა, რომ სტატიკაში არ დარჩებოდა).

როდესაც მრავალჯერ სცენაზე წარმოდგენილი სპექტაკლის დადგმის შესახებ კვლავ გაიგებ, პირველი რაც გაინტერესებს ისაა, რა ახალს გთავაზობს დამდგმელი ჯგუფი. რუსთავის გოგა ლორთქიფანიძისა სახელობის მუნიციპალური თეატრის ანონსით ეს ინტერესი უფრო მეტი იყო, ვინაიდან დამდგმელი რეჟისორი ანდრო ენუქიძეა, რეჟისორი, რომელმაც საკუთარი თეატრალური კარიერის ჯერ კიდევ დასაწყისში პირველმა რუსთაველის სცენაზე აიყვანა მაყურებელი და რობერტ სტურუასთან ერთად დავით კლდიაშვილის „ირინეს ბედნიერება“ შემოგვთავაზა.

ვერ ვიტყოდი, რომ რეჟისორ საბა ასლამაზიშვილის ბოლო დროის დადგმები რაიმე კანონზომიერებას ემორჩილებათო, მაგრამ ბოლო დროის ანა ნაკაშიძის „ანას მომენტს“, დავით კლდიაშვილის „მსხვერპლს“ და მერი შელის „ფრანკენშტაინს“ მაინც აქვთ რაღაც საერთო - თუნდაც თხრობის სიმძიმე ან ტრაგიკული ფინალი. ყველა მათგანს დღევანდელობის კვალი ატყვია. ხშირად ვამბობთ ხოლმე „დროა ასეთი“ და მართლაც კატაკლიზმებით, დრამატიზმით, ურთიერთდაპირისპირების რაც მთავარია სიყვარულისა და პატივისცემის დაკარგვის დროში რომ ვიმყოფებით სრულიად ცხადია.

ამჯერად, თეატრის მორიგ პრემიერას, კოტე მარჯანიშვილის თეატრის სხვენმა უმასპინძლა, სპექტაკლით „ზღვის თეატრი“, რომლის როგორც რეჟისორი, ასევე ტექსტის ავტორი სანდრო ელოშვილი გახლავთ. აქვე აღვნიშნავ, რომ თეატრს ახალი გუნდი მართავს, სამხატვრო ხელმძღვანელი ეკატერინე შარიქაძე გახლავთ, დირექტორი კი - ანა სანაია. როგორც ცნობილია, მათ წინ მრავალი პრემიერა და გასტროლი აქვთ დაგეგმილი - რაც უკვე კარგ დასაწყისს ნიშნავს...

ზუგდიდის შალვა დადიანის დრამატულმა თეატრმა მორიგი პრემიერა შესთავაზა მაყურებელს. ამჯერად, ზუგდიდის თეატრის მსახიობებს საშუალება მიეცათ ემუშავათ საბა ასლამაზიშვილთან, გასცნობოდნენ მას, რომელმაც აქტუალური პრობლემებზე სასაუბროდ მერი შელის „ფრანკენშტაინის“ სცენური ადაპტაცია შეარჩია. თარგმანი პროფესიით მსახიობ სანდრო კახათელიძეს ეკუთვნის, რომელიც კარგად იცნობს სათეატრო სპეციფიკას. რომანის ადაპტირება სცენისთვის თავისთავად სირთულეებთან არის დაკავშირებული, ეკრანიზაციაც, თუმცა სცენაზე ერთ სივრცესა და კონკრეტულ დროში ამბის თხრობა მასში შემავალი მიკრო სიუჟეტებით, ბევრ სირთულეს უქმნის რეჟისორს და მსახიობებისთვისაც დაკისრებული ამოცანა ორმაგად რთული შესასრულებელია. ამ პრობლემებმა ზუგდიდის თეატრის სპექტაკლშიც იჩინა თავი.

„ძახილი!“ - წარსულს, აწმყოსა და მომავალს შორის გადაძახილია. ეს გახლავთ შემოქმედებითი გუნდის მიერ შექმნილი თეატრალიზებული თხრობა ადამიანურ ღირსებაზე, სამშობლოსათვის თავდადებაზე, გმირობაზე, ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლაზე, სიკეთესა და ბოროტებაზე, ნათლისა და ბნელის მარადიულ დაპირისპირებაზე. „ძახილი!“ წინაპრების არ დავიწყების, წარსულის გადააზრების მაგალითზე აწმყოს შეფასება/გაანალიზების და მომავლის განჭვრეტის მცდელობაა.

ოკუპაციის დღეს, ორიგინალურად, მოკრძალებულად და გულწრფელი ემოციით გამოეხმაურა მარნეულის კულტურის ცენტრთან არსებული სათეატრო დასი, რომელსაც ბოლო წლებია სათავეში უდგას ტატო გელიაშვილი. მას კარგად იცნობენ სათეატრო სფეროში, როგორც რეჟისორს, მსახიობს, სცენოგრაფს, ქორეოგრაფს - მოკლედ არტისტს, რომელიც ყველაფერს გემოვნებით, საქმისადმი სიყვარულით, პროფესიონალიზმით, მკვეთრად გამოხატული სამოქალაქო პოზიციით და რუდუნებით ქმნის თავის თანამოაზრ ეებთან ერთად.

საბა ასლამაზიშვილმა და მანანა ანთაძემ, გიორგი კაშიასგან განსხვავებით, პროზაული ნაწარმოების გასცენურებისას, პერსონაჟთა სამეტყველო ენა გაათანამედროვეს, მოთხრობაში არსებული ზოგიერთი პერსონაჟი ამოაგდეს, მაგალითად ესმა - მარინეს დედა, ასევე, დავით კარუგდელაძე (კაშიას სპექტაკლში რამის მთავარ პერსონაჟად ქცეული), მისი მეუღლე - ნატალია, და, ზემოთ, როგორც ვთქვი ახალი პერსონაჟი - მუნჯი მთხრობელი - დაამატეს.

სახელმწიფო და თეატრი - საუკუნეები დასჭირდა ამ ურთიერთობის დალაგებას - გვახსოვს ის დროც, როცა სახელმწიფო თეატრს პოლიტიკურ იარაღად იყენებდა და ურჩი რეჟისორები რეპრესიის მსხვერპლნი ხდებოდნენ და მძვინვარებდა ცენზურა. არც ის დროა შორს როდესაც ჩნდება პოლიტიკური თეატრის, ამჯერად იმდროინდელი წყობის წინააღმდეგ მიმართული (ბერტოლდ ბრეხტი და სხვანი).